Tożsamość płciowa:
Wewnętrzne poczucie płci osoby i tego, jak realizuje się w świecie z perspektywy płciowej.
Płeć
Historycznie oznaczała płeć nadaną przy urodzeniu, opartą na ocenie genitaliów a także chromosomów i gonad. Nie należy mylić z płcią kulturową/społeczną – gender.
Ekspresja płciowa
Sposób, w jaki osoba wyraża lub pokazuje swoją płeć. Może być z tym związany np. wybór ubrań czy fryzury lub mowa czy sposób gestykulacji. Tożsamość płciowa i ekspresja płciową mogą się od siebie różnić.
Trans – transpłciowa/transpłciowy/transgender/transgenderyzm
Osoba, której tożsamość płciowa różni się od płci nadanej przy urodzeniu.
Cis – cispłciowa/cispłciowy
Osoba, której tożsamość płciowa nie różni się od płci nadanej przy urodzeniu.
Trans kobieta, Trans M/K, emka
Osoba trans o tożsamości płciowej żeńskiej.
Trans mężczyzna Trans K/M, kaem
Osoba trans o tożsamości płciowej męskiej.
Dysforia płciowa
Pragnienie pozbycia się swoich pierwszorzędowych i/lub drugorzędowych cech płciowych oraz posiadania pierwszorzędowych i/lub drugorzędowych cech płci przeciwnej.
Transseksualna / transseksualny, TS
Określenie osób transpłciowych, które dokonują tranzycji z powodu doświadczanej dysforii.
Niebinarna/niebinarny
Osoba która nie identyfikuje się ani jako kobieta ani jako mężczyzna.
Cross dresser / drag queen / drag king
Określenie osób cispłciowych noszących ubrania płci przeciwnej w celach rozrywki, samoekspresji lub przyjemności seksualnej. Nie należy mylić z osobami transseksualnymi.
Transwestyta
Pejoratywne określenie cross dressera. Nie jest już stosowane.
Orientacja seksualna
Określa pociąg seksualny do osób danej płci. Nie jest bezpośrednio powiązana z tożsamością płciową. Określana jest przez osobę i zazwyczaj odpowiada płci przeżywanej (np. trans kobieta w związku z inną kobietą może określić swoją orientację jako homoseksualną).
Tranzycja
Proces dostosowywania ciała w celu dopasowania go do płci przeżywanej. Jako elementy tranyzcji M/K można wymienić HRT, operacje (m.in. orchidektomia, waginoplastyka, feminizacja twarzy, powiększanie piersi, usunięcie jabłka adama, operacja strun głosowych), depilacje laserowe, trening głosowy, trening ekspresji (styl chodzenia, mowa ciała).
HRT (Hormone Replacement Therapy)
Hormonalna Terapia Zastępcza (HTZ). U trans kobiet HTZ ma na celu feminizację ciała.
SRS / GRS (Sex Reassignment Surgery / Gender Reassignment Surgery / Genital Reconstruction Surgery)
Operacja (lub szereg operacji) korekty płci. U M/K najczęściej oznacza przekształcenie męskich genitaliów w kobiece.
FFS (Facial Feminization Surgery)
Operacja (lub szereg operacji) mających na celu feminizację twarzy.
Blokery (testosteronu)
Potoczna nazwa na antyandrogeny.
Passing
Potoczne określenie na odbiór otoczenia, jakiego osoba transseksualna doświadcza w związku z płcią przeżywaną. 100% passing oznacza, że całe otoczenie traktuje ją jako osobę płci przeżywanej.
Stealth
Potoczne określenie osoby transseksualnej, która uzyskała 100% passing i o której otoczenie nie wie, że jest transseksualna.
Dead name
Porzucone przez osobę transpłciową imie nadane jej przy narodzinach.
Misgender / zmisgenderować
Zwracanie się do osoby transpłciowej korzystając z zaimków nie pasujących do ich tożsamości płciowej lub za pośrednictwem dead name. Jeżeli nie dzieje się to za pozwoleniem osoby, uznawane za formę przemocy.
Gatekeeper
Potoczne określenie terapeuty, który na podstawie różnego rodzaju kryteriów diagnostycznych odmawia osobie transseksualnej leczenia lub je spowalnia.
Test realnego życia – Real Life (Experience / Test) – RLE / RLT
Przestarzała metoda stosowana przez niektórych diagnostów, polegająca na konieczności funkcjonowania społecznego jako osoba płci przeżywanej przez pewien okres (najczęściej w postaci ubierania się tak na co dzień) przed rozpoczęciem tranzycji.
Mizoandria
Niechęć wobec płci męskiej.
Mizoginia
Niechęć wobec płci kobiecej.